Örgüt iklimi, örgüte kimliğini kazandıran, görevlilerin davranışını etkileyen ve onlar tarafından algılanan, örgüte egemen olan özellikler dizisidir.
Okulun örgütsel iklimi, üyelerin davranışlarını etkileyen ve bir okulu diğer okuldan ayırt eden iç özellikler bütünüdür. Başka bir deyişle okul iklimi, okulun bireysel kişiliğidir (M, Aydın, 1998). Okul iklimi, okuldaki insanların ortak algılarına dayalı olarak gelişen, okuldaki tüm insanları etkileyen, onların davranışlarından etkilenen ve görece sürekliliği olan bir özellik olarak nitelendirilmektedir (Hoy, 2003, akt; Temel Çalık, Y.Özbay, A.Özer, T.Kurt, M.Kandemir). Kısaca okulların kişiliğidir.
Okul iklimini oluşturan başlıca faktörler şu şekildedir;
-Okulun amacı,
-Yapısı, -Görev boyutları,
-Çevresi,
-Yönetim,
-Personel ve
-Sağlanabilen kaynaklar. Bu faktörlerin çeşitli oranlarda birleşimi ve her faktörün değişik şekillerde etkilemesi sonucu okul iklimi oluşur. Okul iklimi, çalışanların okuldaki motivasyonunu ve verimliliğini etkileyen en önemli unsurlardan biridir. Okulun, vizyonuna odaklanması için, o okulda açık okul ikliminin oluşmuş olması beklenir. Açık ve kapalı okul ikliminin en belirgin göstergelerini şöyle sıralayabiliriz;
•Öğretmenler, işlerini hırs ve memnuniyetle tamamlar.
•Öğretmenlerin en yakın arkadaşları bu okuldaki diğer öğretmenlerdir.
•Öğretmenler toplantısı faydasızdır.
•Okul müdürü öğretmenlere yardım için kendi işlerine ara verir.
•Okul müdürü okulu adeta demir yumrukla yönetir.
•Öğretmenler çıkış zili çalar çalmaz okulu terk ederler.
•Öğretmenler iş arkadaşlarını evlerine davet eder.
•Okul müdürü yapıcı eleştirilerde bulunur. Açık iklime sahip bir okulda,
okul müdürü; işbirlikçi ve saygılıdır, okulun bütün paydaşlarından gelen önerilere açık, öğretmenlerin mesleki yeterliliğine saygılı ve bürokratik işlerden mümkün olduğunca kaçınarak, işleri kolaylaştırıcı işlev görür. Böyle bir okulda öğretmen de, okul yönetimini destekler, işbirliği yapar ve işine sadıktır.
Kapalı okul iklimine sahip bir okulda ise okul müdürü baskıcıdır, rutin işleri en önemli işlermiş gibi algılar ve gereksiz yere iş yükü yaratır. Aynı şekilde öğretmen de, her türlü faaliyete düşük düzeyde katılır, duyarsızlık, güvensizlik, hayal kırıklığı ve moralsizlik içindedir. Okulun uzun süre açık veya kapalı iklime sahip olması sonucu, tıpkı bir canlı organizmada oluşan semptomlar gibi sağlıklılık ve sağlıksızlık belirtileri baş gösterir. Bu koşullarda sağlıklı okul kendi ihtiyaçlarını karşılayıp, dışarıdaki problemlerle başarılı bir şekilde baş edip, enerjisini misyonu doğrultusunda kullanırken; Sağlıksız okul, zararlı dış güçlerden çabuk etkilenir, yöneticiler ve öğretmenler makul olmayan taleplerle karşılaşır, yönetici, liderlik yapamaz hale gelir, öğretmenlerin morali ve akademik beklenti düşer ve sonuçta bütün çalışanlar okula “öylesine” gitmeye başlar. Bir eğitim sisteminin başarılı ve verimli olması, amaç ve hedeflerine ulaşabilmesi için sistemdeki okulların çoğunluğunun açık iklime sahip olması gerekir.
24 Kasım Öğretmenler Günü 12 Eylül darbesi sürecinde kutlanmaya başlanmış olsa da, emeklisiyle, kadrolusuyla, ücretlisiyle, dershanede görev yapanı ve özellikle de ataması yapılmayan öğretmeniyle, ülkemin bütün öğretmenlerinin, “24 Kasım Öğretmenler Günü”nü kutluyorum.
-AYDIN, M. (1998). Eğitim Yönetimi. Ankara:Hatipoğlu Yayınları. -Hoy, W.K. (2003). School climate. In J.W. Guhtrie (Ed.), Encylopedia of education (2nd ed.), (pp. 2121-2124). New York: Thompson Gale.
