“Öğretmen ihmal edildiğinde o ülke intihar ediyor demektir.”(Albert Einstein)
Milli Eğitim eski Bakanı Nabi Avcı 3 Mayıs 2016 tarihinde, güncel öğretmen ihtiyacı konusunda şu açıklamayı yaptı; “MEBBİS Norm Modülü verilerine göre 21 Nisan 2016 tarihi itibarıyla, resmi eğitim kurumlarındaki net öğretmen ihtiyacı sayısı 66 bin 574'dür.”[i]
Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz da ağustos ayında öğretmen ataması yapılıp yapılmayacağı konusunda CHP Bursa Milletvekili ve TBMM eğitim Komisyonu üyesi Ceyhun İrgil'in sorusu üzerine, “Kesinlikle atama olmayacak” dedi.[ii]
Yıllardır adeta bir kural haline gelmiş olan Ağustos öğretmen atamalarının, bu yıl yapılmayacak olmasının nedeni olarak, ilk defa Şubat-2016 öğretmen atamaları için uygulamaya konulan aday öğretmenlik süreci gösteriliyor. Aday öğretmenlik süreci bu yıl, “Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecine İlişkin Yönerge”[iii] hükümlerine göre yapılıyor. Yönergeye göre aday öğretmenler, atama tercihinde, atanacakları okul ve adaylık sürecini yapacakları okul olmak üzere iki tercihte bulunuyor. Aday öğretmenler yetiştirme sürecinde, altı ay boyunca danışman öğretmen nezaretinde okul içi ve okul dışı adaylık programlarını tamamlayarak, sonraki altı ayda atandıkları okullarda göreve başlayarak adaylık sürecini tamamlıyor.
Aday öğretmenlik sürecinin şubat veya eylül ayında başlayacak olması adaylık süreci açısından herhangi bir zorluk içermemektedir. Aday öğretmenler, şubat ayında başladıkları adaylık sürecine pekâlâ eylül ayında da başlayabilirler. Nasıl şubat ayında göreve başlayan öğretmenler asıl görev yerlerine eylül ayında başlayacaklarsa, eylül ayında göreve başlayan öğretmenler de bir sonraki yılın şubat ayında başlar.
Kısaca adaylık sürecinin ağustos atamaları için bir engel oluşturduğunu düşünmek doğru değildir.
Personel atamaları hususunda Maliye Bakanı Naci Ağbal, 2016 yılında 75 bin personel alınacağını söylemiş, Şubat-2016’da 30 bin öğretmen ataması yapılmış ve 2016 bütçesinde de 40 bin personel alımı yapılacağına dair hüküm konulmuştur.
Bu durum da gösteriyor ki, her yıl ataması yapılan personel sayısının yarısını öğretmen atamasına ayıran Hükümet, 2016 yılı içinde aynı uygulamayı yapabilir.
Bir başka husus da emekli olan, vefat eden, istifa eden ve başka kurumlara atanan öğretmenlerin kadrolarına da öğretmen ataması yapılabileceği gerçeğidir. Bu şekilde görevden ayrılan öğretmenlerin sayısı yaklaşık 10-15 bini bulmaktadır.
Bu durumda öğretmen ihtiyacı, 66 bin norm kadro açığı, 10-15 bin de çeşitli nedenlerle görevden ayrılan öğretmeni hesaba kattığımızda, çalışan kadrolu öğretmen sayısının nerdeyse % 10’una tekabül etmektedir. Bu öğretmen ihtiyacının ücretli öğretmenlerle karşılandığı da eğitim toplumunun bütün tarafları tarafından bilinmektedir. Dünyanın hiç bir ülkesinde bu kadar öğretmen açığıyla ve ücretli öğretmenle eğitim sisteminin sağlıklı bir şekilde yürütüldüğü görülmemiştir.
Öğretmen ihtiyacı yanında, öğretmenlerin bölgeler ve iller arasında dengeli bir şekilde dağılması da oldukça önemlidir.
İl içi yer değiştirme süreci tamamlanmak üzere. Haziran ayı içinde il dışı yer değiştirme süreci de tamamlanacak.
-Peki, ağustos ayında öğretmen ataması yapılmazsa, il içi ve il dışı yer değiştiren öğretmenlerin yerleri nasıl doldurulacak?
-İl içi ve il dışı yer değiştirme talebinde bulunan öğretmenlerin genellikle köylerden ilçe ve kent merkezlerine, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinden, diğer bölgelere yer değiştirme talebinde bulundukları Bakanlık tarafından bilinmesine rağmen bu dengesiz dağılım, ağustos ataması yapılmazsa, nasıl giderilecektir?
Yıllardır adeta bir kural haline gelmiş olan Ağustos öğretmen atamalarının bu yıl yapılmayacak olmasının hiçbir haklı gerekçesi ve hiçbir yasal dayanağı yoktur. MEB tarafından böyle bir karar alınmışsa da bu karar haksızdır, yersizdir ve mesnetsizdir.
Bu nedenlerle ağustos ayında, 2016 yılı bütçe kanununda personel için ayrılan 40 bin sayısının yarısının ve çeşitli nedenlerle görevden ayrılan öğretmenlerin yerine 15 bin olmak üzere toplam 35 bin öğretmen ataması yapılmalıdır. Ancak bu şekilde öğretmen ihtiyacının yarısı karşılanabilir ve il içi-il dışı yer değiştirmeler nedeniyle oluşan dengesizlikler bir ölçüde giderilebilir.
Hükümet ve Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, iktidarlarının ilk döneminde binlerce öğretmen adayını, onlara emek vererek umutla yetiştiren velileri, öğretmen bekleyen milyonlarca öğrenciyi sevindirmeli; nitelik açısından OECD ülkeleri arasında son sıralarda yer bulabilen eğitim sisteminin daha da kötüleşmesini önlemelidir.
[i] Bakan Avcı: Öğretmen ihtiyacı 66 bin 574. http://www.sabah.com.tr/gundem/2016/05/03/bakan-avci-ogretmen-ihtiyaci-66-bin-574# Erişim Tarihi: 11.06.2016
[ii] Ağustos 2016'da öğretmen ataması yapılacak mı? http://www.aksam.com.tr/yasam/agustos-2016da-ogretmen-atamasi-yapilacak-mi-son-haberler/haber-523195 Erişim Tarihi: 11.06.2016
[iii] ADAY ÖĞRETMEN YETİŞTİRME SÜRECİNE İLİŞKİN YÖNERGE. http://oygm.meb.gov.tr/www/aday-ogretmen-yetistirme-surecine-iliskin-yonerge-ve-yetistirme-programi/icerik/328 Erişim Tarihi: 11.06.2016.