Danıştay 12. Dairesi vermiş olduğu bir kararda gösteride attığı sloganlar nedeniyle memuriyetten ihraç edilen öğretmenin savunmasının alınmamasını bozma nedeni olarak gördü.
Mardin ili, Artuklu ilçesi, Cemil Tutaşı Özel Uygulama Merkezi zihinsel engelliler öğretmeni olarak görev yapan davacının, katıldığı protesto gösterisinde, “Döktüğünüz Kanda Boğulacaksınız", "Katil Erdoğan, Akp Halka Hesap Verecek", "Şehit Namırın", "Katil Devlet Hesap Verecek" şeklinde sloganlar atıldığı, davacının da "Katil Devlet Hesap Verecek", "Katil Işid İşbirlikçi Akp" ifadelerini yüksek sesle söyleyerek slogan atması nedeniyle memuriyetten çıkarılan öğretmeni usul hatası kurtardı.
Danıştay tarafından verilen kararda, 657 sayılı Kanun'un 129. maddesi uyarınca usulüne uygun olarak son savunma hakkı tanınması gerektiği açık olup, uyuşmazlık konusu olayda, hakkında Devlet memurluğundan çıkarma cezası teklif edilen davacı hakkında Yüksek Disiplin Kurulunca 657 sayılı Kanun'un 129. maddesine göre son savunması alınmadan tesis edilen ihraç işlemini iptal etti.
Olay şu şekilde gelişti. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (a) alt bendinde belirtilen nitelikte eylemlerde bulunduğundan bahisle anılan madde uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun ... tarih ve ... sayılı kararının iptali ile yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine ve özlük haklarının iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti
...İdare Mahkemesinin... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; dava dosyası ile ekinde yer alan soruşturma raporu, diğer bilgi ve belgeler ile görüntü izleme, tespit ve çözüm tutanağının incelenmesinden; davacının, 11/10/2015 tarihinde Mardin ili, Artuklu ilçesinde gerçekleştirilen gösteri yürüyüşü ve basın açıklamasına katıldığı, söz konusu yürüyüşü yönlendiren kişilerden olduğu, gösteride bulunan topluluk tarafından "Döktüğünüz Kanda Boğulacaksınız", "Katil Erdoğan, Akp Halka Hesap Verecek", "Şehit Namırın", "Katil Devlet Hesap Verecek" şeklinde sloganlar atıldığı, davacının da "Katil Devlet Hesap Verecek", "Katil Işid İşbirlikçi Akp" ifadelerini yüksek sesle söyleyerek slogan attğına/attırdığına dair görüntülerin, ilgili tutanakta tespit edildiği görüldüğünden, davacının eylemi ile "ideolojik veya siyasi amaçlarla kurumların huzur, sükün ve çalışma düzenini bozmak, boykot, işgal, kamu hizmetlerinin yürütülmesini engelleme, işi yavaşlatma ve grev gibi eylemlere katılmak veya bu amaçlarla toplu olarak göreve gelmemek, bunları tahrik ve teşvik etmek veya yardımda bulunmak" fiilinin sübuta erdiği, davacının basın açıklaması sırasında, 657 sayılı Kanun'un "Devlet memurlarının ödev ve sorumlulukları" başlıklı 7. maddesine uygun düşmeyen ve Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi'nin 19. maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesi çizilen ifade özgürlüğü alanının sınırları dışında kalan söylemlerinin, sendikal faaliyet hakkı kapsamında değerlendirilmesine ve sendikal faaliyet hakkının kullanımı sırasında bireylere tanınan hukuki himayeden yararlanmasına hukuken olanak bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, bu durumda, davacının sübuta eren, sendikal faaliyet hakkı ve sendikal faaliyet özgürlüğü alanı içerisinde değerlendirilemeyecek olan eylemi nedeniyle Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu tarafından, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (a) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararı
... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince, Danıştay Onikinci Dairesinin 28/03/2023 tarih ve E:2019/997, K:2023/1459 sayılı bozma kararına uyularak; Yüksek Disiplin Kurulunca, Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılması teklif edilen ilgiliye 657 sayılı Kanun'un 129. maddesi uyarınca usulüne uygun olarak son savunma hakkı tanınması gerektiği açık olup, uyuşmazlık konusu olayda, hakkında Devlet memurluğundan çıkarma cezası teklif edilen davacı hakkında Yüksek Disiplin Kurulunca 657 sayılı Kanun'un 129. maddesine göre son savunması alınmadan tesis edildiği görülen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline, işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının görevinden ayrıldığı tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Kararda neler yer alıyor?
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Davacı, Mardin ili, Artuklu ilçesi, Cemil Tutaşı Özel Uygulama Merkezi zihinsel engelliler öğretmeni olarak görev yapmakta iken, katıldığı protesto gösterisinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (a) alt bendinde belirtilen nitelikte eylemlerde bulunduğundan bahisle hakkında yapılan soruşturma raporu ile getirilen teklif doğrultusunda, Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun... tarih ve... sayılı kararıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılması üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İdare ve vergi Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkün olup, temyize konu Bölge İdare Mahkeme kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmında 49. maddede belirtilen bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, kararın bu kısmına yönelik temyiz istemi yerinde görülmemiştir.
Kararın; "işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal hakların görevinden ayrıldığı tarihden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesine" ilişkin kısmı incelendiğinde;
Davacı hakkında, 657 sayılı Kanun'un 129. maddesinde yer alan hakları hatırlatılmak suretiyle son savunması alınarak, usul eksikliğinin tamamlanmasının ardından yeniden işlem tesis edilebileceğinin açık olması nedeniyle, davacının özlük ve parasal haklar istemi hakkında bu aşamada karar verilmesine yer bulunmadığından; kararın, dava konusu işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal hakların görevinden ayrıldığı tarihden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesine ilişkin kısmında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kısmen reddi ile davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması, dava konusu işlemin iptali, işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının görevinden ayrıldığı tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının ONANMASINA oybirliğiyle,
2. Davalı idarenin temyiz isteminin kısmen kabulü ile temyize konu kararın, dava konusu işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının görevinden ayrıldığı tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin kısmının BOZULMASINA oyçokluğuyla,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak, 21/11/2024 tarihinde karar verildi.
(X) KARŞI OY :
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının, "işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının görevinden ayrıldığı tarihten itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine" ilişkin kısmının "işlem nedeniyle davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının, davanın açıldığı tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine" şeklinde düzeltilerek onanması gerektiği görüşüyle, Daire kararının parasal haklarla ilgili bozmaya ilişkin kısmına katılmıyorum.
