MEB her yıl Ekim ayında norm kadro güncellemelerini yapmakta ve ardından valilikler norm kadro fazlası öğretmen atama sürecini işletmektedir.
Norm kadro fazlası atamaları başka takvimlerde de yapılabilse de bu durum rutin bir hal almıştır.
2024 yılında da geçtiğimiz ay norm güncellemeleri yapılmıştır. Valilikler (il milli eğitim müdürlükleri) bugünlerde norm kadro fazlası öğretmenlerin yer değiştirme duyuru ve takvimini açıklamaktadırlar.
Rutin olarak görülen bu durum 2024 yılı için değişiklik göstermektedir.
Normlar Hiyerarşisi
Hukukumuzda temel kurallardan biri olan normlar hiyerarşisinde;
Anayasa
Kanunlar/KHK
Tüzükler
Yönetmelikler
Yönergeler
Genelgeler
Şeklinde sıralı bir silsile vardır.
Buna göre üst normda olmayan hiçbir kural alt norm ile düzenlenemez.
Ya da üst norma aykırı bir düzenleme ile icrai işlem yapılamaz.
Örneğin; kanunda olmayan bir hüküm yönetmelikle düzenlenemez. Bu şekildeki bir düzenleme ile işlem tesis edilemez.
Tesis edilirse memur;
- İşlemi yapan makamdan ya da üst makamlardan düzeltme isteyebilir,
- Konuyu yargıya taşıyabilir.
Ayrıca kanunda değişiklik olmuşsa yönetmeliklerin yeni kanuni düzenlemeye aykırı/farklı hükümleri geçersiz kalır.
Öğretmenlerin tüm atama ve yer değiştirme işlemleri "Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği" hükümlerine göre yapılmaktadır. Bu yönetmeliğin dayanak başlıklı üçüncü maddesi de;
"MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, (Ek ibare:RG-23/11/2022-332022) 3/2/2022 tarihli ve 7354 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanunu, 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 25/8/2011 tarihli ve (Değişik ibare:RG23/11/2022-332022) 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 18/3/2002 tarihli ve 2002/3975 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik ile 19/4/1983 tarihli ve 83/6525 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır."
Şeklindedir.
2024 Norm Kadro Fazlası Atama Süreci
Bu bilgiler ışığında 2024 norm kadro fazlası öğretmen atamalarını değerlendirecek olursak;
Bilindiği üzere 18 Ekim 2024 tarihinde 7528 sayılı "Öğretmenlik Mesleği Kanunu" yürürlüğe girmiştir. Bu kanunun maddelerinden biri yukarıda altını çizdiğimiz 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin öğretmenler ile ilgili maddelerini yürürlükten kaldırmıştır. 1 sayılı CBK'nin Milli Eğitim Bakanlığı bölümünde de öğretmenlerin yer değiştirmesine yönelik bir düzenleme yer almamaktadır.
Yani öğretmenlerin yer değiştirmelerini düzenleyen yönetmeliğin dayanaklarından biri (ki yer değiştirmeye esas dayanak) yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu durumda yönetmelik yürürlükte olsa da dayanak eksikliğinden özellikle de yeni kanuni düzenlemeye aykırı/farklı maddeleri bir anlamıyla kadük kalmıştır.
Norm Fazlası Atamalar Devam Ederse Ne Olur?
Kanuna aykırı bir şekilde devam edecek atama süreçleri hukuki olmayacaktır. Bu durumda da öğretmenler istekleri dışında atanırlarsa dava açma yolları ortaya çıkacaktır.
MEB Ne Yapmalıydı?
MEB kanun değişikliğinin ardından yönetmeliğin dayanak maddesi dahil diğer maddeleri de kanuna uygun hale getirerek süreci başlatmalıydı. Ya da mevcut yönetmeliği de kaldıracak şekilde yeni bir yönetmelik düzenlemeliydi.
Valilikler (İl Milli Eğitim Müdürlükleri) de yönetmelik değişikliğini beklemeliydiler.
Norma Kadro Fazlası Atamaları Özelinde Kanundaki Değişiklikler Nelerdir?
7528 sayılı Öğretmenlik Mesleği Kanununun 18. Maddesindeki bir fıkra;
"(6) Kadrolarının bulunduğu eğitim kurumlarında norm kadro fazlası olan öğretmenler, il içerisinde boş norm kadrosu bulunan eğitim kurumlarına yer değiştirme talebinde bulunabilir. Hizmet puanı yetersizliği nedeniyle talepte bulundukları eğitim kurumlarına atanamayanlar ile talepte bulunmayanların atamaları, öncelikle aynı ilçe grubu içerisinde boş norm kadrosu bulunan eğitim kurumlarına olmak üzere ilgili valilerce il içerisinde resen yapılabilir."
Şeklindedir. Mevcut uygulama ile karşılaştıracak olursak;
Mevcut durumda norm fazlası atamaları yapılırken önce ilçe içinde isteğe bağlı atama yapılmaktadır. Sonra il içi isteğe bağlı atama ve son olarak da resen( son yıllarda ilçe içi resen yapılmakta ise de il içinde de yapılması mümkündü) atama yapılmaktadır.
Yeni kanun sonrasında öğretmenler il içinde boş kadrolara tercihte bulunacaklardır. Atamaları gerçekleşmez ya da hiç tercihte bulunmazlarsa öncelikle ilçe grupları içerisinde olmak üzere il içinde resen atanacaklardır.
Bu durumda MEB'in yönetmeliği bu kanun hükmüne göre düzenlemesi, ilçe gruplarını oluşturması gerekmektedir.
Yeni düzenleme tabii ki bazı öğretmenlerimizi olumlu bazılarını ise olumsuz etkileyecektir. Bizim değerlendirmemiz hukuk çerçevesinde bir değerlendirmedir.
Sonuç olarak;
İl Milli Eğitim Müdürlüklerinin Kasım ayı itibariyle başlattıkları norm fazlası öğretmen atama sürecinin hukuki dayanağı ortadan kalkmış, yönetmelik adeta kadük olmuştur. Bu nedenle bu süreç hukuki bir süreç değildir.
İl Milli Eğitim Müdürlüklerince başlatılan norm fazlası atama sürecine bakanlığın el atması ve yönetmelik düzenlemesi sonrasına bırakılması talimatını yayımlaması gerekir.
Maksut BALMUK
Öğretmen, Yazar
memurlar.net
