Milli Eğitim Bakanlığının ek ders ödemelerinde yaptığı son düzenlemeler, öğretmenler açısından gelir vergisi istisnasının tam olarak kullanılamaması ve hak kayıplarına neden olabileceği yönünde endişelere yol açtı. Ocak ayında öğretmenlerin maaş ve ek ders ödemeleri üzerindeki vergi istisnalarının hesaplanma şekli, bu tartışmanın temelini oluşturuyor.
Ocak 2024 Tarihli Haberimizdeki Örnek Durum: 9/1 Bekâr Bir Öğretmen için Vergi İstisnası
Ocak ayındaki vergi istisnasına bakıldığında, bekâr ve sendikalı 9/1 bir öğretmen için toplam gelir vergisi istisnası 2.550,32 TL olarak belirlenmiştir. Ancak maaş ödemesinde bu tutarın yalnızca 1.437,81 TL’si kullanılabilmektedir. Kalan 1.112,51 TL’lik istisna, ek dersler şubat ayı başında hesaplandığında kullanılamamakta ve bu durum doğrudan hak kaybına yol açmaktadır.
Yeni Düzenleme: Ek Dersler Takip Eden Ayın Başında Hesaplanıyor
Milli Eğitim Bakanlığının 6 Ağustos 2024 tarihli resmi yazısıyla yaptığı yeni düzenleme, ek derslerin takip eden ayın 1’inden itibaren hesaplanmasını öngörmektedir. Bu değişiklik, ek ders ödemelerinin zamanlamasını tüm Türkiye genelinde standartlaştırmayı hedeflese de, vergi istisnasının tam olarak kullanılamamasına neden olabilir. Ocak ayı ek dersleri şubat ayında hesaplandığında, vergi istisnası Ocak’ta tam kullanılamayacak ve aynı yıl Aralık ayında iki ödeme yerine üç ödeme yapılması da bu sorunu pekiştirecektir. Bu durum, öğretmenler açısından gelir vergisi kesintisiyle ilgili mağduriyet oluşturacaktır. Ocak ayında vergi kesintisi olmamakla birlikte, istisnanın kullanılamaması sebebiyle yıl sonundaki ödemeler daha büyük bir mali yük oluşturacaktır.
Aralık Ayında Yüksek Vergi Kesintisi Riski
Yeni düzenleme, Aralık ayında öğretmenler için daha büyük bir vergi yükü getirebilir. Aralık ayında ödenecek olan Kasım ek dersi vergisiz olacak, maaş rutin olarak vergi hesabına girecektir. Ancak yıl bitmeden ödenmek zorunda olan Aralık ek dersi yine vergili, üstelik %27 diliminden ödenecekir. Bu şekilde, Ocak ayında %15 ile ödenebilecek olan ek ders gelir vergisi silsile ile Aralık ayına kalmış ve %12 fazla vergi kesilmiş olacaktır. Aralık ayında iki kez ek ders ödemesi yapılacak olması, bu ödemelerin yüksek vergi diliminden (%27) yapılmasına neden olacaktır. Böylece Aralık ayında alınacak iki ek ders ödemesi, %27’lik vergi diliminden kesilecek ve öğretmenlerin gelirinde ciddi bir azalma meydana gelecektir. Vergi kesintilerinin yüksek dilimden yapılması, öğretmenlerin yıl sonundaki gelirlerini olumsuz yönde etkileyebilir.
Hak Kaybı Nasıl Oluşuyor?
Ocak ayı örneğinde olduğu gibi, ek derslerin takip eden ayın başında hesaplanması, gelir vergisi istisnasının tamamının kullanılamamasına neden olmaktadır. Oysa ek derslerin ait olduğu ay içerisinde (ay sonunda) hesaplanması, vergi istisnasından tam faydalanmayı sağlayacaktır. Yeni düzenlemenin bu açıdan hak kaybına neden olabileceği öğretmenler arasında önemli bir tartışma konusudur. Aralık ayındaki iki ek ders ödemesi ise yüksek vergi diliminden kesileceği için daha fazla mali kayıp yaşanacaktır.
Çözüm Önerisi
Öğretmenlerin hak kaybı yaşamamaları için ek derslerin ait olduğu ay içerisinde (ay sonunda) hesaplanması gerekmektedir. Gelir vergisi istisnasının eksiksiz uygulanabilmesi ve öğretmenlerin yıl sonunda daha yüksek vergi diliminden vergi kesintileriyle karşılaşmaması için, bu ödeme şeklinin değiştirilmemesi, ek derslerin ait olduğu ay sonunda hesaplanması önem arz etmektedir.
Sonuç: Yeni Düzenleme Öğretmenler İçin Hak Kaybı Oluşturabilir
2024 yılı Ağustos ayında getirilen bu düzenleme, vergi kesintilerinin zamanlaması ve ek ders ödemelerinin hesaplanma şekli açısından öğretmenler için hak kaybı riski oluşturmaktadır. Ocak ayında kullanılmayan vergi istisnası ve Aralık ayında yüksek vergi diliminden yapılacak ek ders kesintileri, öğretmenlerin gelirlerinde ciddi bir azalmaya neden olabilir ve bu konuda yeni düzenlemeler yapılması gerekmektedir
Kaynak: webdeogren.com
