Bankalar mart ayı boyunca ihtiyaç kredi faizlerini yükseltmeye devam etti. Yeni haftada ihtiyaç kredi faizleri aylık yüzde 7’ye yaklaşırken 12 ay vadeli 10 bin lira kredinin geri ödemesi 16 bin lirayı aşıyor. Merkez Bankası ihtiyaç kredisinde bankaların aylık büyüme sınırını mart başında yüzde 2’ye düşürdü.
Ekonomim'deki habere göre, parasal sıkılaştırma kendini en çok bireysel ihtiyaç kredileri faizinde gösteriyor. Merkez Bankası’nın politika faizi artırım sürecinin başlamasıyla birlikte ivmelenen ihtiyaç kredi faizleri aylık yüzde 6,7’ye dayandı. Bankalar yeni haftaya 50-70 baz puanlık ihtiyaç kredi faizi artırımıyla başlarken 10 bin liralık 12 ay vadeli bir ihtiyaç kredisinin geri ödemesi 16 bin 832 liraya yıllık bileşik maliyeti de yüzde 187,6'ya kadar çıkıyor. Bu yüklü maliyete rağmen Merkez Bankası verilerine göre 13 haftalık yıllıklandırılmış tüketici kredi büyümesi yüzde 34,1’e çıktı. Geçen yılsonunda büyüme oranı yüzde 30’un altında seyrediyordu.
İhtiyaç kredisinde aylık büyüme sınırı yüzde 2
Merkez Bankası, şubat Para Politikası Kurulu toplantısında faiz artışına gitmese de ihtiyaç kredi faizlerinin yukarı yönlü hareketi hız kesmedi. Mart ayı başında ihtiyaç kredilerinin aylık büyüme sınırını yüzde 3’ten yüzde 2’ye düşüren Merkez Bankası’nın geçen hafta sonu kredi kartından nakit çekim faiz oranlarını yükseltmesi de bu hafta ihtiyaç kredi faizlerini de hareketlendirdi. Ayrıca 70 bin liraya kadar ihtiyaç kredilerinin menkul kıymet tesisinden muafiyeti devam ediyor.
Mart ayı boyunca faizler yükseldi
Bankaların mart boyunca ihtiyaç kredi faizi artışı neredeyse 200 baz puana dayandı. Bir özel bankanın ihtiyaç kredi faizi değişimleri incelendiğinde şubat sonunda yüzde 4,49 olan aylık faiz 4 Mart haftasında değişmedi. Ancak 11 Mart’ta ki bu Merkez Bankası’nın ihtiyaç kredi büyüme sınırını daha da sıkılaştırmasının ardından gerçekleşti, ihtiyaç kredi faizi yüzde 5,39’a yükseltildi. Bu hafta aynı bankanın ihtiyaç kredi faizi yüzde 6,1’e çıktı. Ancak bu oranlar bankadan bankaya değişim göstermekle birlikte yükseliş trendi aynı patikayı izliyor.
Bankaların internet sitelerinde ihtiyaç kredisi için hesaplama imkanı veren uygulamalar bulunuyor. Uygulamalar yardımıyla 10 bin lira ve 12 ay vadeli ihtiyaç kredisine göre hesaplamalar yapıldğında, bu hafta 10 bin lira ihtiyaç kredisi kullanan bireysel müşteri en düşük 11 bin 216 lira, en yüksek ise 16 bin 832 lire geri ödeyecek.
Kamu bankalarında en yüksek geri ödeme
Kamu bankaları arasında en yüksek geri ödeme Halkbank'ta gerçekleşiyor. Halkbank'ın aylık yüzde 5,2 faizi ve yüzde 120,5 yıllık bileşik faiz oranıyla 10 bin liralık kredinin geri ödemesi 14 bin 915 lira oluyor. Bir diğer kamu bankası Vakıfbank aylık yüzde 5,04 faiz oranı ilan etmiş durumda. Bunun yıllık bileşik maliyeti yüzde 116,75 ve geri ödemesi de 14 bin 749 lira. Ziraat Bankası kamu bankaları arasında geri ödemesi en düşük olan banka. Yüzde 4,94 aylık kredi faizi ve yüzde 113,6 yıllık bileşik maliyetiyle Ziraat Bankası'ndan çekilen kredinin geri ödemesi 14 bin 646 lira.
Tüketici kredi büyümesi yüzde 34,1 seviyesinde
Merkez Bankası verileri 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmamış olarak tüketici kredisinde büyümenin sürdüğünü ortaya koyuyor. Faizler bu denli yüksekken bile bankacılık sektöründe tüketici kredi büyümesi 8 Mart ile biten hafta itibariyle yüzde 34,1'e yükseldi. Geçen yıl sonunda büyüme oranı yüzde 30'un altında bulunuyordu. Özel bankalarda tüketici kredi büyümesi yüzde 53,34 ile hızlı yükselişini sürdürdü. Yine 2023 sonunda bu oran yüzde 43,88 seviyesinde bulunuyordu. Kamu bankalarında ise negatif olan tüketici kredi büyümesi 8 Mart itibariyle yüzde 4,32 ile hızla pozitif tarafa geçti.