Hiç şüphesiz her anne baba doğru dürüst güvenilir çocuk yetiştirmek ister. kimi anne babalar dogru yöntemler izlerken kimileri doğru zannettikleri yanlış yöntemler ile çocuğu yalana sürükler.
Çocuklar belli zamanlarda hayal gücünü kullanırken abartiya kayabilmekte ancak bazı zamanlarda da özellikle 7 yaşından sonra yalan söyleme alışkanlığını bilinçli bir şekilde sürdürmektedir. Anne babalar çocuğu yalan söylediği zaman bunun sebeplerine inmeli ve araştırmalıdır.
Peki çocuklar neden yalan söyler? Işte bazı sebepler...
1. Korku anında korunmak.
2. Kaygıdan kurtulmak.
3.- Sosyal kabul görmek.
4.Yasaklardan kurtulmak.
5. Olmasını istediği bir şeyi yaptırmak.
6.Yalan söyleyen bir çevreye sahip olması.
7.Ailedenve çevreden yetersiz ilgi ve sevgi görmek.
8.Kardeş veya kişi kıskançlığı.
9.Özlem
10. Cezadan kaçmak...
ÇÖZÜM ÖNERİLER
Model Olunmalı
Çocuklar anne babasını ve çevresini model alır. Özellikle kızlar anne erkekler ise babalarını model alır. Siz anne babalar nasıl olursanız çocuğunuz da muhtemelen sizin gibi olacaktır. Ilk 7 ahlak ve maneviyat için çok önemlidir. Alışkanlıklar bu yaşlarda edinilince daha kalıcı olur. Çocuk bu yaşlarda çevresinde yalan söyleyen anne baba veya birey görürse yalan davranışını doğru bir davranış zanneder ve alışkanlık haline getirir. Mesela telefon çalınca evde olmadığınızı söylemeniz dahi çocuğun yalan söylemeye alışması için yeterli bir davranıştır.
Sorumluluk Verirken Yeteneğini Göz Önünde Bulundurmalısınız
Sorumluluk duygusu kazandırmak için bazı etkinlikler yapmak gerek. Küçük yaşlardan itibaren çocuğa sorumluluk bilinci kazandırmak için onu faaliyet dâhilinde tutmak gerek. Yeteneğine göre iş yaptırılırsa çocuk her başarıda özgüven kazanacaktır. Öz güvenini kazanan çocuk da daha istekle ve gayretle sorumluluk altına girecektir. Aksi takdirde çocuğa yeteneğinden fazla sorumluluk verilirse çocuk bu sorumluluğu yerine getiremez önce bahane sonra da cezadan kaçmak için yalana başvurabilir.
Çocuğunuzu Dinlemelisiniz
Dinlenmeyen çocuk, sözünün dinlenmesi için yalana başvurabilir. Kendini değersiz, söz ve davranışlarının önemsiz olduğu psikolojisiyle yalana başvurabilir. Çocuğu dinlemek, ona değer verildiğinin, fikirlerinin önemsendiğinin göstergesidir. Çocuk, kendisini dinleyeni dinler.
Çocuğunuzu Başka Çocuklarla Kıyaslamayın
Anne-babaların belki de en büyük hatalarından biri, çocuğunu başka çocuklarla kıyaslamalarıdır. Hemen her anne-babanın beyninde, düşüncesinde olan, fakat gerçekte olmadığı halde nice çocukların harcanmasına sebep olan bir “Elin çocuğu” vardır. Oysaki Allah cc her insanı farklı yaratmıştır. Kıyas ancak çocuğun kendisini değersiz hissetmesine ve kıyaslandığı çocuklara da olumsuz duygu ve düşüncelere kapılmasına hatta düşman kesilmesine sebep olabilmektedir. Özellikle çocuklarınızı kendi kardeşleriyle kıyaslarsanız “Kardeş kıskançlığına” sebep olursunuz.
Çocuğunuza Güven Verin
Güvensizlik hissi çocuğu yalana sev keder. Kendisine güvenilen çocuk ise kendinden daha emin ve kaygısız davranışlar sergiler. Bazen de çocuk tabir yerindeyse gözünüze girmek için yalana başvurur. Oysa siz ona güven verirseniz o kendisini daha kolay ifade eder ve yalana da başvurmaz.
ADNAN KALKAN
Eğitimci Yazar
Aile ve Eğitim Danışmanı